Welke angststoornissen zijn er?
Er zijn verschillende soorten angststoornissen. Hieronder hebben we alle angststoornissen voor je op een rij gezet, met (waar mogelijk) video’s waarin kinderen of jongeren vertellen over hoe zij hun angststoornis ervaren.
Gegeneraliseerde-angststoornis
De gegeneraliseerde-angststoornis wordt ook wel piekerstoornis genoemd. Je piekert over allerlei dingen en je vindt het lastig om keuzes te maken. Dit houdt je zo bezig dat je je er onrustig en prikkelbaar door kunt voelen. Je kunt problemen krijgen met slapen en last krijgen van andere lichamelijke problemen. Of je maakt je plotseling erg zorgen over je lichaam.
In de serie #OPENUP van 3FM en MIND vertelt Nick over zijn gegeneraliseerde angststoornis.
Sociale angst (sociale fobie)
Als je een sociale-angststoornis hebt betekent dit dat je heel erg onzeker bent. Je bent bang dat anderen je niet leuk vinden of je bent erg verlegen. Je kunt bang zijn om te falen, op een feestje of als je je spreekbeurt moet houden. Je bent zo bang om iets raars of stoms te doen dat je veel bezig bent met wat anderen van je denken en hoe je op hen overkomt.
Dwangstoornis
Als je een dwangstoornis hebt, doe je dingen die je eigenlijk niet wilt doen omdat je bang bent dat er anders iets ergs gebeurt. Het kan ook zijn dat je deze dingen doet omdat je het gevoel hebt dat je ze móet doen, bijvoorbeeld als je een tic-stoornis hebt. In beide gevallen heb je last van ‘dwanggedachten’, bijvoorbeeld als je denkt dat er een ongeluk gebeurt als je een bepaalde handeling niet uitvoert. Die handelingen noemen we ‘dwanghandelingen’.
Een veel voorkomend voorbeeld is het voortdurend controleren of je deur wel goed op slot zit. Of het herhalen van gedachten. Je blijft deze handelingen dwangmatig uitvoeren omdat ze je minder angstig laten voelen, zelfs al weet je dat het eigenlijk niet logisch is. Je doet het, omdat je je anders rot, nerveus of prikkelbaar voelt.
Eén op de honderd mensen in Nederland heeft in hun leven ooit last gehad van een dwangstoornis. In deze video vertelt de Youtuber Joy van het kanaal Beautynezz over de angst die haar dwangstoornis in stand hield.
Paniek met of zonder pleinvrees (Agorafobie)
Bij een paniekstoornis heb je last van plotselinge paniekaanvallen. Je voelt ineens een sterke angst en je ervaart heftige gevoelens in je lichaam. Bijvoorbeeld als je hart ineens heel snel klopt, je plotseling niet meer goed kunt ademhalen, of als je duizelig wordt. Deze gevoelens maken je vaak nog angstiger. Omdat het voelt alsof ze zomaar opkomen, kan het zijn dat je bang wordt voor je paniekaanvallen en plekken en situaties gaat vermijden. In dat geval kan je last hebben van ‘pleinvrees’: je bent bang voor plekken waar je niet snel weg kunt of hulp kunt krijgen. Zoals de bioscoop, bus, de markt of plekken met grote groepen mensen. Een ander woord voor pleinvrees is ‘agorafobie’.
Toen Sofie 16 was kreeg ze ineens last van paniekaanvallen. In deze video van Rode Neuzen Dag vertelt ze over haar paniekstoornis.
Separatieangst
Veel kinderen vinden het spannend om alleen te zijn. Of ze worden zenuwachtig als ze ergens naartoe gaan zonder hun ouders. Ook jongeren en volwassenen kunnen last hebben van deze ‘separatieangst’: dan ben je bang dat anderen, zoals je ouders, iets overkomt. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je bang bent of van slag raakt als je alleen thuis bent en niet meer naar buiten durft te gaan.
Selectief mutisme
In sommige situaties is het even wennen om ontspannen te praten. Bijvoorbeeld als je nieuwe mensen ontmoet. Selectief mutisme betekent dat je thuis wel durft te praten, maar in nieuwe situaties zo nerveus bent dat het je niet lukt om te praten of om geluiden te maken.
In deze animatie video legt Emma uit hoe het als kind voor haar was om last te hebben van selectief mutisme.
Specifieke fobie
Als je een specifieke fobie hebt, heb je angst voor een bepaalde situatie, dier of ding waar de meeste anderen niet meteen bang voor zijn. Bijvoorbeeld het zien van spinnen, bloed of naalden (dit laatste heet ook wel ‘prikangst’). Als je een keer heel angstig werd na een vervelende ervaring, kan het zijn dat je een trauma hebt.
Denk je dat je last hebt van een angststoornis?
Onze experts kunnen je helpen om te ontdekken of jouw klachten voortkomen uit een angststoornis. Samen met jou kijken ze welke behandeling van een angststoornis je het beste gaat helpen.